.

عارف کامل حضرت آیت الله نجابت شیرازی (ره) در یک نگاه
حضرت آیت الله نجابت (ره)

مجذوب واصل و عارف كامل، حضرت آيت‌الله حاج شيخ حسنعلی نجابت شيرازی، شاگرد برجسته محضر عرفانی حضرت آيت‌الله سيد علی قاضی طباطبايی تبريزي «ره» و حضرت آيت‌الله حاج شيخ محمد جواد انصاری همدانی، در سال 1296هـ . ش در شیراز بدنيا آمدند.
تحصيلات ابتدايی را به طريق متعارف در شيراز گذرانده و پس از آن به فراگيري دروس حوزوی پرداخته و با اتمام مقدمات، در سن 15 سالگي براي ادامة تحصيل عازم عتبات شدند. در نجف اشرف پس از گذراندن سطح، در مراتب عاليه، معقول را نزد مرحوم آيت‌الله العظمی حاج شيخ علی محمد بروجردی «ره» و فقه و اصول را نزد آيات عظام سيد ابوالحسن اصفهانی «ره»، سيد عبدالهادی شیرازی «ره» و سيد ابوالقاسم خویی «ره» گذراندند. در 28 سالگی به درجه اجتهاد نائل آمدند. عمده اجازات ایشان از اساتید فوق الذكر بود. ادامه ی نوشته

مولانا در کنار حافظ بی شک تأثیرگذارترین عارف و شاعر پارسی زبان به حساب می آید. تأثیر قرآن کریم بر ذهن و زبان مولانا به حدی است که فقیه بزرگی چون شیخ بهایی مثنوی او را کتابی آسمانی و ترجمان قرآن به زبان فارسی می داند:

 

من نمی گویم که آن عالیجناب

هست پیغمبر ولی دارد کتاب

 

مثنوی مولوی معنوی

هست قرآتی به لفظ پهلوی

 

دکتر قاسم کاکایی در مصاحبه با مرکز فرهنگی کیش و در گفتگو با دکتر مسعود رهبری در طیسه جلسه به تأثیرات گوناگون قرآن بر ذهن و زبان مولانا در آثار مختلف او و به ویژه در مثنوی پرداخته است. این مصاحبه در فضای اینستاگرام به صورت زتده برگزار شده است . آدرس این سه جلسه در آپارات به شرح زیر است:

 

تأثیر قرآن بر ذهن و زبان مولانا جلسه اول
تأثیر قرآن بر ذهن و زبان مولانا جلسه دوم
تأثیر قرآن بر ذهن و زبان مولانا جلسه سوم

مجلهٔ پژوهشی «نگاه آفتاب» وابسته به مؤسسهٔ فرهنگی «سروش مولانا» در شمارهٔ ۴ خود با برخی از مولوی‌پژوهان سؤال زیر را مطرح و جواب آنها را منتسر کرده است. سؤال این است:

آیا در ساحت عشق و ارتباط عاشق با معشوق ( عشق انسانی یا الهی) همان احکامی که در زیست اجتماعی هست، حکمفرماست یا اخلاق مقام عاشقی جداست؟ پاسخ مولانا به این پرسش چیست؟

جواب دکتر کاکایی نیز که در همین شماره چاپ شده است بدین شرح است

 

 

ساحت عشق و اخلاق بندگی

قاسم کاکایی استاد دانشگاه شیراز

دوستان نگاه آفتاب نگاه جدیدی به مقولهٔ عشق از دیدگاه مولانا داشته و آن را در قالب این سؤال مطرح کرده‌اند که: « آیا در ساحت عشق و ارتباط عاشق با معشوق ( عشق انسانی یا الهی) همان احکامی که در زیست اجتماعی هست، حکمفرماست یا اخلاق مقام عاشقی جداست؟ پاسخ مولانا به این پرسش چیست؟».
به‌نظر می‌آید که این سؤال از آنجا ناشی شده است که عرفایی مانند مولانا، دین عشق را جدای از همهٔ دین‌ها می دانند:

ملت عشق از همه دینها جداست
عاشقان را ملت و مذهب‌ خداست

شبیه همین را از ابن عربی داریم:

ادین بدین الحب أنّی توجّهتٔ
رکائبه فالحب دینی و ایمانی ادامه ی نوشته

از آنحا که ماهیت عرفان اسلامی و ربط و نسبت آن با قرآن و سنت همواره مورد بحث و مناقشه و چند و چون قرار گرفته و اخیرا نیز این مناقشات هم در میان حوزویان و هم در میان روشنفکران بالا گرفته است، کانال تلویزیون عربی «حیره» مصاحبه های متعددی با شخصیت های دانشگاهی و حوزوی، اعم از ایرانی، عرب، غربی و شرقی انجام داده است. از جمله مصاحبه ای تقریبا سه ساعته با دکتر کاکایی داشته است.

در این مصاحبه جایگاه و خاستگاه عرفان اسلامی، عرفان خراسان، عرفان ابن عربی، عرفان مولانا، عرفان حافظ، گفتگوی ادیان، عرفان تطبیقی، عرفان محبت، عرفان معرفت و بسیاری از دیکر مباحث عرفان اسلامی و عرفان پژوهی سخن به میان آمده است.

در این برنامه ابندا گزیده ای ده دقیقه ای از این مصاحبه سه ساعته (به انتخاب گردانندگ کانال)  و سپس اصل مصاحبه پخش شده است. کشروح این برنامه را در آدرس زیر می توانید مشاهده کنید:

https://www.aparat.com/v/nrWt1

به مناسبت ایام رحلت حضرت ختمی مرتبت (ص) دکتر قاسم کاکایی به مدت پنج شب تحت عنوان «سیمای پیامبر اکرم در آینه قرآن و عرفان»  در کانون فرهنگی مسجد قبای شیراز به صورت مجازی سخنرانی کرد. آنچه از حضرت ختمی مرتبت امروز در بین مردم کمتر شناخته شده و دشمنان پیامبر و دوستان نادان آن حضرت نیز در پوشاندن آن به یکدیگر یاری رسانده اند، سیمای نورانی، عرفانی و رحمانی آن حضرت است. این جلسات کوشیده است تا به اختصار، این امر را نشان دهد. محور بحثها را نیز دیدگاههای عارف واصل حضرت آیت الله نجابت رضوان الله تعالی علیه تشکیل می دهد. برای دیدن فیلم این جلسات به آدرسهای زیر رجوع کنید:

 

۱-شخص و شخصیت پیامبر(ٌص)

https://aparat.com/v/nIsiY

 

۲-حقیقت محمدیه

https://aparat.com/v/ojr2y

 

۳-نسبت بین قرآن و پیامبر(ص)

https://aparat.com/v/zTWjO

 

۴-الفقر فخری

https://aparat.com/v/IVFWf

 

۵-دلال معرفت و دلال محبت

https://aparat.com/v/Wbyex

 

 

به مناسبت حلول ماه محرم، دکتر قاسم کاکایی از شب اول محرم ۱۴۰۰ به مدت ده شب در مسجد قبا در شیراز به‌طور مجازی تحت عنوان «شفاعت و تجلی آن در عاشورا» سخنرانی و روضه‌خوانی داشت. لینک فیلم سخنرانی این ده شب به قرار زیر است:

 

شب اول

https://www.aparat.com/v/W92vq

 

شب دوم

https://aparat.com/v/DzPEQ

 

شب سوم

https://www.aparat.com/v/iVqtv

 

شب چهارم

https://aparat.com/v/jUmao

 

شب پنجم

https://www.aparat.com/v/vTfcA

ادامه ی نوشته

arbain italia

محرم

دیروز در آستانه محرم کلیپی از مرحوم استاد شجریان به͏ دستم رسید که غزل زیر از عطار را با صدای زیباییش را می͏خواند تا به این بیت رسید که

 

برو عطار که او خود می͏شناسد

که سرور کیست سرگردان کدام است

 

در آستانه محرم  بی͏اختیار به یاد «سرور جوانان اهل بهشت» و سر «سرگردان» او بر نیزه و «نی͏ نامه» مرحوم قیصر امین͏ پور افتادم و چکامه زیر را تقدیم ساحت حضرت اباعبدالله کردم. ابتدا غزل عطار و سپس چکامه حقیر تقدیم می͏شود:

 

 

ره میخانه و مسجد کدام است

که هر دو بر من مسکین حرام است

 

نه در مسجد گذارندم که رند است

نه در میخانه کین خمار خام است ادامه ی نوشته

استاد دانشگاه شیراز پیرامون «جایگاه پیامبر نزد مولانا» می‌گوید: عشق الهی که پیامبر دارد، باعث می‌شود حضرت ختمی مرتب، برای همه عالمیان و نه فقط مسلمانان باشد.

 

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت الاسلام والمسلمین دکتر قاسم کاکایی، استاد دانشگاه شیراز پیرامون «جایگاه پیامبر نزد مولانا» در قالب درس‌گفتار‌هایی در شبکه اجتماعی سروش مولانا سخنرانی کرده است که در ادامه می‌خوانید.

در میان شاعران و عارفان ما شاید هیچ شاعر و عارفی همانند مولانا به حضرت ختمی‌مرتبت و جهات وجودی ایشان توجه و در آثارش بیان نکرده است. مولانا، پیامبر (ص) را پیامبر عشق و کار آن حضرت را گسترش عشق در میان خلق خدا می‌داند. مولانا هدف خلق را نیز عشق دانسته و می‌گوید: عشق با حضرت ختمی‌مرتب جفت است. چنانکه؛  با محمد بود عشق پاک جفت/ بهر عشق او خدا لولاک گفت.

این عشق الهی که پیامبر دارد، باعث می‌شود حضرت ختمی مرتب رحمه‌ للعالمین برای همه عالمیان و نه فقط مسلمانان باشد. از این رو مولانا خطاب به حضرت پیامبر می‌گوید:

هله پیوسته سرت سبز و لبت خندان باد/ هله پیوسته دل عشق ز تو شادان باد
نور احمد نهلد گبر و جهودی به جهان/ سایه دولت او بر همگان تابان باد
گمرهان را ز بیابان همه در راه آرد/ مصطفی بر ره حق تا به ابد رهبان باد
شمس تبریز تویی واقف اسرار رسول/ نام شیرین تو هر گمشده را درمان باد ادامه ی نوشته

دکتر کاکایی

دکتر کاکایی

حجت الاسلام دکتر قاسم کاکایی در نشست «معنویت و نسبت آن با عرفان اسلامی» گفت: بشر امروز به دنبال عبور از عالم مادی به عالم معنوی است، این توجه به معنویت دارای سلسله مراتب مختلفی است.

 

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، به همت پژوهشکدۀ اخلاق و معنویت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در راستای سلسله نشست‌های همایش معنویت‌پژوهی، نشست علمی با موضوع «معنویت و نسبت آن با عرفان اسلامی» با حضور حجت الاسلام قاسم کاکایی استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه شیراز برگزار شد.

در این نشست علمی ابتدا حجت‌الاسلام مسلم گریوانی دبیر علمی جلسه مقدمه‌ای درباره ضرورت پرداختن به این موضوع بیان کرد و سپس حجت‌الاسلام و المسلمین کاکایی، در ابتدای بحث خود، تعریفی از معنویت ارائه نمود و آن را نوعی زیستن دانست که معمولاً با مولفه‌هایی چون توجه به روح، خود انسان، همراه با نوعی شورمندی و ابتهاج و رضایت باطنی همراه است.

این پژوهشگر حوزۀ حکمت و عرفان در پاسخ به این پرسش که چرا معنویت در دنیای ما مهم شده، گفت: این مسئله دو دلیل دارد: یکی به دلیل سیطره کمیت و مادیت بر کیفیت و معنویت است و بشر امروز به دنبال عبور از عالم مادی به عالم معنوی است، ادامه ی نوشته

شهید مطهری نگذاشت اسلام منحصر در فقه و احکام یا مباحث عقلی شود.

حوزه/ رئیس دانشکده‌ الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز گفت: شهید مرتضی مطهری هم مباحث عقلی، فلسفی و هم تفسیر قرآن، شخصیت پیامبر(ص) و شخصیت امام علی(ع) را به نسل جوان آن دوره فهماند.

 

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین دکتر قاسم کاکایی امروز در نشست علمی «نقش و جایگاه معنویت در ترسیم و تبلیغ دین از دیدگاه  استاد مطهری» از سلسله نشست های همایش بین المللی بازاندیشی آرای شهید مطهری در مواجهه با مسائل روز خاطرنشان کرد: شهید مطهری فرموده است؛ «من از ۱۳ سالگی دغدغه بحث درباره خدا را داشتم». از این نظر دغدغه و استعداد شهید در باب خداوند کمک کرد تا ایشان در حوزه علمیه و به خصوص حوزه قم دو مسئله مهم مرتبط با معنویت یعنی معرفت و محبت خدا را در شخصیت‌های مختلف به ویژه حضرت امام(ره) و حضرت علامه طباطبایی(ره) بیابد.

استاد دانشگاه شیراز بیان کرد: او قطعا یک فقیه عالیقدر است، اما همانطور که خودشان فرمودند، علاقه به کلام، عرفان و اخلاق داشتند و خدا آمیخته در همه مباحث ایشان در فلسفه، کلام، فقه و اخلاق است. ایشان نگذاشت اسلام منحصر به فقه و احکام یا مباحث عقلی شود، لذا شخصیت جامعی در همه این عرصه‌ها بود.

وی تأکید کرد: شهرت شهید توجه به فطرت آدمی و آمیختگی آن با دین است؛ لذا به فیلسوف فطرت هم مشهور است؛ آن‌قدر عمیق و دقیق مباحث را دنبال کردند که می‌توانیم بگوییم ایشان تحول عظیم فکری عمیق و نه شعاری ایجاد کرد؛ لذا کتب برخی شخصیت‌ها را می‌توان در یک یا دو جمله خلاصه کرد، اما تک تک جمله‌های وی بار معنایی دارد و شعارپردازی نکرده است. ادامه ی نوشته

ایسنا/فارس صدای “سلام و علیکمی” که گفت، من و همکارم را از حال و هوای تنظیم قاب‌بندی دوربین و تهیه مقدمات مصاحبه بیرون آورد. رفت جلوی آینه‌ای که در اتاق بود و ریشش را شانه کرد. پیش از انقلاب در دانشگاه پهلوی شیراز مهندسی برق و الکترونیک می‌خوانده است؛ ولی پس از انقلاب فرهنگی به فلسفه تغییر رشته داده، که البته در ایران این چیزا خیلی عجیب نیست!

حجت‌الاسلام دکتر قاسم کاکایی، اکنون یکی از  فیلسوفان برجستۀ ایران است و در محافل علمی خارج از ایران نیز شهرتی دارد دارد. ولی در این مصاحبه از وی درباره اسفار ملاصدرا و عقل سرخ شیخ اشراق نپرسیدیم. بلکه سراغی گرفتیم از خاطرات انقلاب در دانشگاه شیراز.

اولین بار چه زمانی حس کردید که وقایع ویژه‌ای درحال وقوع است؟

اگر درباره شخص بنده سئوال می‌کنید، باید بگویم که از دوره دبیرستان پیگیر مسائل انقلاب و بیانیه‌ها و صبحت‌های حضرت امام بودم. آن زمان در دبیرستان رازی تحصیل می‌کردم و دبیر دینی ما ، مرحوم حاج علی اصغر سیف، گروهی تحت عنوان جمعیت اتحاد حسینی راه اندازی کرده بودند. این جمعیت در دهه محرم فعالیت‌های انقلابی داشت؛ به ویژه در مسجدالرضا و مسجد آتشی‌ها. از سال ۵۵ که دانشجو شدم نیز، در خوابگاه‌ها جلساتی با موضوعات انقلابی برگزار می‌شد که در آن‌ها شرکت می‌کردم.

دانشجویان گاهی اوقات تجمعاتی را هم ترتیب می‌دادند. مثلا همان سال ۵۵ در دروازه اصفهان جمع شدیم و خواسته‌های سیاسی خود را مطرح کردیم. به این دلیل دروازه اصفهان را انتخاب کردیم چون ساکنین آن ناحیه انسان‌های مستضعفی بودند و طبعا انتظار حمایت از آنان می‌رفت، ولی در آن زمان این تجمعات مورد استقبال مردم عادی قرار نمی‌گرفت،. زیرا دید روشنی از دانشجویان نداشتند. حتی از میان دانشجویان نیز فقط تعداد محدودی در این تجمعات شرکت می‌کردند.

دانشجویان شرکت کننده در این تجمعات به نوعی دست از همه چیز شسته بودند. در میان ایشان افرادی نیز حضور داشتند که پس از انقلاب به پست‌های مهمی رسیدند؛ مثل آقای جعفر توفیقی وزیر علوم در دولت هشتم، سردار وحیدی که مدتی وزیر دفاع بودند، دکتر فریدون عباسی که به ریاست سازمان انرژی اتمی رسیدند و همین طور آقای مهدی کوچک زاده که نماینده مجلس شدند. البته تعدادی از دانشجویان نیز بعدها به ضد انقلاب پیوستند و در ردیف منافقین قرار گرفتند. ادامه ی نوشته