مقايسه و داوری
اگر يك مقايسه - و لو بطور مختصر - ميان منطق نهج البلاغه با منطق ساير مكتبهای فكری به عمل نيايد ارزش واقعی بحثهای توحيدی نهج البلاغه روشن نمیشود ، آنچه در فصل پيش به عنوان نمونه ذكر شد قسمت بسيار مختصری بود و از لحاظ نمونه هم چندان كافی به نظر نمیرسد ولی فعلا بهمان اندازه قناعت میكنيم و به مقايسه میپردازيم : درباره ذات و صفات حق قبل از نهج البلاغه و بعد از آن ، در شرق و غرب ، در قديم و جديد از طرف فلاسفه ، عرفا ، متكلمين ، بحثهای فراوان به عمل آمده است ولی با سبكها و روشهای ديگر . سبك و روش نهج البلاغه كاملا ابتكاری و بیسابقه است ، تنها زمينه انديشههای نهج البلاغه ، قرآن مجيد است و بس . از قرآن مجيد كه بگذريم هيچگونه زمينه ديگری برای بحثهای نهج البلاغه نخواهيم يافت . قبلا اشاره كرديم كه برخی دانشمندان برای اينكه