خود را بيان نمايد .
بعلاوه ، در زمان حيات عثمان آنگاه كه انقلابيون عثمان را در محاصره
قرار داده بودند و بر او فشار آورده بودند كه يا تغيير روش بدهد يا
استعفا كند ، يگانه كسی كه مورد اعتماد طرفين و سفير فی ما بين بود و
نظريات هر يك از آنها را علاوه بر نظريات خود به طرف ديگر میگفت ،
علی بود .
از همه اينها گذشته ، در دستگاه عثمان فساد زيادتری راه يافته بود و
علی ( ع ) بر حسب وظيفه نمیتوانست در زمان عثمان و يا در دوره بعد از
عثمان درباره آنها بحث نكند و به سكوت برگزار نمايد . اينها مجموعا
سبب شده كه ذكر عثمان بيش از ديگران در كلمات علی ( ع ) بيايد .
در نهج البلاغه مجموعا 16 نوبت درباره عثمان بحث شده كه بيشتر آنها
درباره حادثه قتل عثمان است . در پنج مورد علی خود را از شركت در قتل
جدا تبرئه میكند و در يك مورد طلحه را كه مساله قتل عثمان را بهانهای
برای تحريك عليه علی ( ع ) قرار داده بود شريك در توطئه عليه عثمان
معرفی مینمايد . در دو مورد معاويه را كه قتل عثمان را دستاويز برای
توطئه و اخلال در حكومت انسانی و آسمانی علی قرار داده و اشك تمساح
میريخت و مردم بيچاره را تحت عنوان قصاص از كشندگان خليفه مظلوم به
نفع آرمانهای ديرينه خود تهييج میكرد سخت مقصر میشمارد .
|