پاورقی : . 1 اين مرد بدون شك خود سيد بود .
ايران در جنگ هرات ( 1273 هجری و 1856 ميلادی ) و نافرجامی شورش هند (
1274 ه - 1857م ) و اشغال مصر ( 1300 ه1882م ) ، در نظر توده مسلمان
همچون قدرتی شكست ناپذير مینمود . سيد میدانست كه مسلمانان تا زمانی كه
خويشتن را از عقده بيچارگی در برابر استعمار انگليس نرهانند ، از ايشان
نمیتوان چشم داشت كه بر ضد استعمار بيگانه و اميران ستمكار و ظلم شعار (
استبداد داخلی ) به پيكار برخيزند . از اينرو در سراسر زندگی خويش
میكوشد تا مسلمانان را در مبارزه با انگلستان قويدل كند و نشان دهد كه
اگر مسلمانان به راستی يگانه و بسيج شوند ( اتحاد اسلام ) میتوانند
انگلستان را از گسترش خواهی و زورگوئی باز دارند . نمونهای از اين
اعتقاد سيد ، مقالهای به عنوان " اسطوره " در عروشالوثقی است كه
خلاصهاش اينست :
بيرون شهر استخر پرستشگاهی بود كه مسافران به هنگام شب از ترس تاريكی
به درون آن پناه میبردند ، ولی هر كس كه درون آن میرفت به طرزی مرموز
در میگذشت . كم كم همه مسافران از اين پرستشگاه ترسيدند و هيچكس پروای
آن را نداشت كه شب را در آنجا بگذراند ، تا سرانجام مردی كه از زندگی
بيزار و خسته شده بود ولی اراده ای نيرومند داشت به درون پرستشگاه رفت
. صداهای سهمگين و هراس انگيز از هر گوشه برخاست كه او را به مرگ
تهديد میكرد ، ولی مرد نترسيد و فرياد زد : پيش آئيد كه از زندگی خسته
شدهام . با همين فرياد يكباره صدای انفجاری برخاست و طلسم پرستشگاه
شكسته شد و از شكاف ديوارهايش گنجينه های معبد پيش پای مرد فرو ريخت
. بدينسان آشكار شد آنچه مسافران را میكشته ترس از خطری موهوم بوده است
. . . بريتانيای كبير چنين پرستشگاهی بزرگ است كه گمراهان چون از
تاريكی سياسی بترسند به درون آن پناه میبرند و آنگاه اوهام هراس انگيز ،
ايشان را از پای در میآورد . میترسم روزی مردی كه از زندگی نوميد شده ولی
همتی استوار دارد به درون اين پرستشگاه برود ( 1 ) و يكباره در آن فرياد
نوميدی
پاورقی : . 1 اين مرد بدون شك خود سيد بود . |