پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 101
ثالثا البته صحيح است كه گاهی يك جريان موج خيز و حركت زای اجتماعی
، روح خود را از دست میدهد و از آن جز يك سلسله آداب و تشريفات بی
اثر باقی نمیماند . اميرالمؤمنين فرمود اسلام به دست امويها مانند ظرفی
كه وارونه شود و محتوايش بيرون بريزد و جز خود ظرف باقی نماند ، وارونه
میشود و از محتوای خود خالی میشود : « يكفأ الاسلام كما يكفأ الاناء » (1) .
و ما با شما همراهی كرده نام اين پديده اجتماعی را تبديل حركت به بنياد
مینهيم . با ذكر يك مثال توضيح میدهم :
عزاداری سنتی امروز امام حسين عليه السلام تبديل حركت به بنياد است .
اين عزاداری كه به حق در بارهاش گفته شده : « من بكی او ابكی او تباكی
وجبت له الجنة » كه حتی برای تباكی ( خود را شبيه گريه كن ساختن ) هم
ارزش فراوان قائل شده ، در اصل ، فلسفهاش تهييج احساسات عليه يزيدها و
ابن زيادها و به سود حسينها و حسينيها بوده . در شرائطی كه حسين به صورت
يك مكتب در يك زمان حضور دارد و سمبل راه و روش اجتماعی معين و نفی
كننده راه و روش موجود معين ديگری است ، يك قطره اشك برايش ريختن
واقعا نوعی سربازی است . در شرائط خشن يزيدی ، در حزب حسينيها شركت
كردن و تظاهر به گريه كردن بر شهدا نوعی اعلام وابسته بودن به گروه اهل حق
و اعلان جنگ با گروه اهل باطل و در حقيقت نوعی از خود گذشتگی است .
اينجا است كه عزاداری حسين بن علی يك
پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، خطبه . 101 |