نشان بدهد در بشر يك قوه مرموزی يعنی يك استعداد مرموز و خارق العاده‏ای‏
هست . اين يك مسأله .

احضار ارواح

مسأله ديگر كه - آن هم می‏تواند دهليز و دريچه‏ای باشد برای اين مطلب -
مسأله‏ای است كه به نام احضار ارواح در دنيا معروف شده است . در احضار
ارواح دو مسأله است : يكی اينكه آيا واقعا روحی حاضر می‏شود يا نه ؟ اين‏
را نمی‏شود قبول كرد . البته نمی‏خواهم بگويم صد در صد مردود است ، بلكه‏
كسی نمی‏تواند اثبات كند كه حتما در اين جلسات احضار روح ، روحی حاضر
می‏شود ، ولی در اينكه در جلسات احضار ارواح كارهای خارق‏العاده‏ای صورت‏
می‏گيرد و حكايت می‏كند از دخالت يك نيروی مرموز ، ترديدی نيست .
طنطاوی كتابی دارد به نام الارواح و تاريخچه مفصل احضار ارواح را در
آمريكا و اروپا نوشته است . گويا مجموعا درباره احضار ارواح سه نظريه‏
است كه بنابر هر سه نظريه مدعای ما كه راجع به قوای روحی بحث می‏كنيم‏
ثابت می‏شود : بعضی صد در صد معتقدند كه واقعا روحی می‏آيد حاضر می‏شود ،
روح يكی از مرده‏ها حاضر می‏شود و چه دانشمندان معروف و بزرگی طرفدار اين‏
نظريه بوده‏اند ، من خوانده‏ام كه بعضی از دانشمندان درجه اول دنيا از
طرفداران احضار ارواح هستند . عده‏ای ديگر معتقدند نه ، روحی از خارج‏
نمی‏آيد آنجا ، اين همان روح شخص احضار كننده يا روح واسطه است كه اين‏
كارها را انجام می‏دهد ، چون در بعضی از جلسات احضار ارواح اينها شبحهايی‏
را ديده‏اند و حتی گاهی اثر انگشت آن شبح را مثلا روی خاكی ، خاكستری يا
چيز ديگری كه گذاشته‏اند ديده‏اند . گفته‏اند كه اين همان روح خود اين شخص‏
است كه نيرويی را مثلا انرژی يا سياله‏ای را كه در آن جلسه هست استخدام‏
می‏كند ، روح خود اين شخص است كه تجسم پيدا می‏كند و او را می‏بينند نه‏
روحی از خارج آمده باشد .
عده سوم می‏گويند نه روح اين است و نه روح شخصی از خارج ، صرفا تلقين‏
است و نيرنگ . آنهايی كه می‏گويند تلقين است ، بازهم از نظر ديگری‏
مطلب را مهم جلوه می‏دهند - بدون اينكه خودشان توجه داشته باشند -
می‏گويند كه اين كسی كه اين كارها را می‏كند آنچنان به حضار تلقين می‏كند كه‏
آنها چيزی را كه وجود ندارد