پاورقی : . 1 [ به معنی تفاوت بسيار زياد ] .
دارند ، اصحاب يمين وضع ديگری دارند ، مكذبين وضع ديگری دارند . راجع به
خصوص سؤال قبر و فشار قبر و . . . اصل آن چرای جناب عالی جواب داده شد
. اگر بگوييد از اين عامل استفاده نكرده ، [ میگوييم ] از اين عامل
استفاده كرده است .
مسألهای باقی میماند كه اگر واقعا مسأله سؤال قبر به همان شكل هست و
فتانی القبر ( دو فتان قبر ) به تعبير حديث يا بعضی احاديث منكر و نكير
تعبير كردهاند میآيند و فشار قبر هست ، چرا همه شؤون عالم برزخ در قرآن
به اين صورت ذكر نشده است . خوب ، ذكر نشده باشد ، حداكثر اين است كه
كسی بگويد قرآن كه اينها را نگفته ، ما بايد برويم ببينيم احاديث قطعی
متواتر هست كه قبول كنيم يا نه ، اگر هم نبود قبول نمیكنيم . اين به
مدعای ما كه مسأله اثبات عالم برزخ است صدمه نمیزند ، جواب ايراد اصلی
حضرت عالی كه چرا به عنوان عامل تربيتی استفاده نشده [ اين است كه ] نه
، واقعا استفاده شده است ، حداكثر اين است كه شما بگوييد پس معلوم
میشود فشار قبر به آن معنا دربست نيست ، اگر بود قرآن میگفت . ما فرضا
خودمان هم فشار قبر را قبول داشته باشيم ، به اين بحث امروز ما ضربهای
نمیزند . پس قرآن هم اين مطلب را بيان كرده و اگر هم اين " چرا "
برای ما مبهم مانده بود ، به استدلال ما ضربه نمیزد ، و " چرا " هم مبهم
نيست و قرآن هم مسلم از اين عامل تربيتی استفاده كرده است .
اما جواب سؤال اول : البته اين سؤال از قديم سؤال خيلی مهمی بوده و
هميشه مطرح بوده است . بنده در كتاب عدل الهی در مسأله " مجازاتهای
اخروی " ، يك بخش كه در آنجا باز كردهام جواب اين سؤال بوده كه
مجازاتهای اخروی هيچ تناسبی با گناهان دنيوی ندارد ، نه از جهت مدت
تناسب دارد و نه از جهت كيفيت ، [ درباره ] كيفيتش آن طور كه به ما
گفتهاند سوزندگی آتش جهنم با آتش دنيا مثقالش هفت صنار تفاوت دارد (
1 ) . از خود قرآن هم شايد بشود استنباط كرد ، و در روايت داريم يك
حلقهاش اگر به اين دنيا بيايد كوهها را آب میكند . اين آتش با آتش
دنيا هيچ تناسبی ندارد . مدت آن هم همين طور است .
در مسأله " عدل و ظلم " شما خودتان يك منطقی در كتاب راه طی شده
داريد . ما قسمتی از آن منطق را صحيح میدانيم ، يعنی آن چيزی را كه ما رد
میكنيم سبك
پاورقی : . 1 [ به معنی تفاوت بسيار زياد ] . |