پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، نامه . 45 . 2 سوره منافقون ، آيه . 8
آن را معدوم و اعدام كردهاند ، اشتباه كردهاند ، همان نفسهای كشته در
شعور باطنشان مشغول فعاليت است . اسلام طرفدار رام كردن ، مطيع كردن و
ورزش دادن نفس است . علی عليهالسلام میفرمايد : « و انما هی نفسی
اروضها بالتقوی ، لتاتی آمنة يوم الخوف الاكبر » ( 1 ) . علی فرمود : اين
نفس من است ، با تقوا ورزشش میدهم ، تقويتش میكنم ، مثل يك اسبی كه
رياضتش میدهند ، به اصطلاح راهش میبرند تا راه و رفتار را به او ياد
بدهند . پيغمبر اكرم فرمود : « شيطانی اسلم بيدی » . نگفت كه من شيطانم
را كشتم و سرش را بريدم و معدومش كردم ، فرمود : شيطان من كه هر كسی
دارای يك شيطانی است كه همان نفس امارهاش باشد در دست من تسليم شد .
در اخلاق اسلامی به كرامت و عزت نفس به عنوان يك اصل و ريشه برای
عموم ملكات اخلاقی اهميت زياد داده شد . عزت و كرامت نفس موضوعی است
كه در هيچ كتاب اخلاقی اين موضوع را لااقل به عنوان يك موضوع شاخص و
برجسته ، و شايد به هيچ عنوانی نمیبينيم . خيال میكردند كه اگر مؤمن برای
عزت نفس خودش اهميت قائل بشود اين خلاف اخلاق است ، خودپرستی است .
ولی قرآن مؤمن را به حفظ عزت و كرامت و محترم شمردن خودش دعوت میكند
: « و لله العزش و لرسوله و للمؤمنين »( 2 ) .
همين طور است موضوعات اجتماعی . مردم چند صد سال پيش تفكر اجتماعی
نداشتند . آدم حيرت میكند وقتی كه با اين طرز تفكر آشنا میشود و میبيند
كه با منطق قرآن تطبيق میكند ، كه اساسا قرآن برای
پاورقی : . 1 نهج البلاغه ، نامه . 45 . 2 سوره منافقون ، آيه . 8 |