[ نقل میكنيم ] ( 1 ) همچنان كه در لغات قرآن " مفردات " راغب كتاب
بسيار نفيسی است . راغب لغات قرآن را خيلی خوب ريشه شكافی كرده است
و ابن اثير لغات حديث را .
ابن اثير در النهايه به مناسبت ، آن حديث معروف را نقل میكند كه :
« كل مولود يولد علی الفطره » ... ( 2 ) هر مولودی بر فطرت اسلاميه متولد
میشود لكن پدران او ( يعنی عوامل خارجی ) او را منحرف میكنند ، يهودی يا
نصرانی يا مجوسیاش میكنند ، كه درباره اين حديث بعد بحث میكنيم . چون
اين حديث را نقل كرده ، كلمه " فطرت " را معنی كرده است : الفطر :
الابتداء والاختراع . " فطر " يعنی ابتدا و اختراع ، يعنی خلقت ابتدايی
. مقصود از خلقت ابتدايی كه ابداع هم احيانا به آن میگويند خلقت غير
تقليدی است . كار خدا فطر است ، اختراع است ولی كار بشر معمولا تقليد
است ، حتی در اختراعی هم كه بشر میكند عناصر تقليد وجود دارد ، يعنی چه
؟
كارهای بشر تقليد از طبيعت است ، يعنی قبلا طبيعتی وجود دارد و بشر آن
را الگو قرار میدهد و بر اساس آن نقاشی میكند ، صناعی میكند ، مجسمه
سازی میكند . بشر احيانا اختراع و ابتكار هم میكند و قدرت بر اختراع و
ابتكار هم دارد ، ولی مايههای اصلی
پاورقی :
. 1 سه برادر هستند كه هر سه برادر به نام ابن اثير خوانده میشوند و هر
سه از محققين علمای اسلام هستند . لقب يكی عزالدين و ديگری مجدالدين و
سومی ضياءالدين است . " كامل التواريخ " و " اسد الغابة " از
عزالدين ، و " جامع الاصول " كه در حديث است و همچنين " النهاية "
كه از كتابهای بسيار خوب و دقيق و در توضيح لغاتی است كه در احاديث
آمده از مجدالدين است .
. 2 صحيح بخاری ، كتاب الجنائز ، ابواب 80 و . 93