میگردی ؟ قادر به توضيح نيست ، اصلا فاقد ذهن است ، هنوز ذهنش از
تصويرها و نقشها مزين نشده ، كه اگر هم بتواند حرف بزند باز نمیتواند
اين مطلب را بيان بكند ، اما نا آگاهانه به سوی چيزی كه وجود دارد میرود
، نا آگاهانه در جستجوی پستان مادر است تازه اينها در انسان خيلی ضعيف
است ، در حيوانات قويتر است . در حيوانات و بالخصوص در حشرات اين
غرايز بسيار زياد است در انسان هم در بسياری از مسائل اين مقدار غريزه
است .
حال معنای اينكه كارهای اخلاقی از مقوله پرستش است چيست ؟
گفتيم انسان به حسب فطرت كارهای اخلاقی را شريف و شرافتمندانه میداند
با اينكه از خود گذشتگی است و با منطق طبيعی سازگار نيست و حتی با منطق
عقل عملی به اين معنا يعنی عقلی كه به انسان میگويد خودت و منافع خود را
بايد حفظ بكنی سازگار نيست مع ذلك انسان اين كارها را انجام میدهد و در
اين كارها يك نوع شرافت و عظمتی تشخيص میدهد ، علو و بزرگواری تشخيص
میدهد ، حس میكند كه با انجام اين كارها خودش را بزرگوار میكند ، مثل
ايثار ، از خود گذشتگی و انصاف دادن انصاف دادن مسئله عجيبی است انسان
با رقيبی روبرو میشود ، مثلا پزشكی با پزشك ديگر پزشكی سابقه دار ،
معروف و مشهور راجع به تشخيص يك بيماری اظهار نظر میكند يك پزشك
جوان كم اسم و رسمی پيدا میشود ، او هم اظهار نظر میكند مردمی كه آنجا
حضور دارند وقتی ديدند دو نظر مخالف است ، هرگز نظر يك طبيب درجه اول
معروف مشهور درس خوانده تجربه كرده را نمیگذارند نظر يك طبيب جوان را
بگيرند اما خود آن طبيب میفهمد كه نظر آن پزشك جوان درست است ، و
|