نظر كانت
نظريه ديگر در باب معيار فعل اخلاقی میگويد معيار فعل اخلاقی احساس تكليف وجدانی است ، و اين ، نظر " كانت " فيلسوف معروف آلمان است كه در ميان فلاسفه اروپا آن مقام را دارد كه در ميان فقها و اصوليين متأخر ، شيخ انصاری دارد كه بيشتر آنها را شاگر او میدانند كانت يك عقيده ای در باب انسان دارد او اعتقاد راسخی دارد به وجدان اخلاقی حتی معتقد است خدا را از راه برهان عقلی نمیشود ثابت كرد ولی از راه وجدان اخلاقی میشود ثابت كرد خود او به خدا از راه وجدان اخلاقی اعتقاد دارد شايد هيچ فيلسوفی در دنيا نيامده است كه به اندازه كانت برای وجدان انسانی اصالت قائل باشد و میگويند بر روی سر لوح قبرش هم جمله ای را كه از خود اوست نوشته اند و آن جمله معروفش اين است : دو چيز است كه اعجاب انسان را بر میانگيزد : يكی آسمان پر ستاره ای كه در بالای سر ما قرار دارد و ديگر ، وجدان و ضميری كه در درون ما قرار گرفته است او معتقد به الهام وجدانی است