است پس میبينيم كه چيزی در گذشته واجب نبود ، امروز واجب است ، چطور
شده ؟ زمان عوض شده است زمان كه عوض شده ، حكم اسلام هم عوض شده ؟ خير
، حكم اسلام اين است : " طبابت واجب است و هر چه هم كه برای طبيب
لازم است ، واجب است " ، در زمانهای مختلف آن " هر چه لازم است "
تغيير میكند ، وظيفه هم به همين اندازه تغيير میكند .
برويم سراغ مسائل ديگر نظير اقتصاد وجود يك عده افرادی كه اقتصاد
مسلمين را بچرخانند [ ضروری است ] مثلا بدون شك تجارت به طور كلی -
يعنی وساطت برای نقل كالا از توليد كننده به مصرف كننده - حال به هر شكل
میخواهد باشد ، واجب است زمانی آن مقداری كه مورد نياز مسلمين بود ، با
همان تجربيات عادی هم به دست میآمد يك روز ديگر آن نيازی كه مسلمين
دارند ، با اين معلوماتی كه كسی پيش دست بابايش كار كرده باشد ، به
دست نمیآيد ، حتی بايد معلومات رياضی به دست آورد تا بشود در دنيای
امروز ، اقتصادی را چرخاند ، بنابراين امروز انجام دادن آن واجب كفايی ،
مشروط به فرا گرفتن يك سلسله معلومات بسيار زيادی است ، پس بايد آن
معلومات را به دست آورد .
مثال ديگر : قرآن میگويد : " « اعدوا لهم ما استطعتم من قوش و من رباط
الخيل »" در مقابل دشمن تا آخرين حد امكان نيرو تهيه كنيد زمانی بود كه
چهار تا آهنگر میتوانستند آن وسائل نيرو را با همان معلومات تجربی زمان
خودشان تهيه كنند ، ولی يك زمان ديگر انجام اين وظيفه معلومات بسياری
میخواهد ، علم ساختن بمب اتمی هم لازم است ، پس برای آنكه آن وظيفه
انجام داده شود واجب است كه اين [ مبحث ] هم خوانده شود [ شايد بگوييد
] مگر پيامبر گفت
|