چه درجه است ، آن در چه درجه پيغمبر فرمود : " « اذا اجتمعت الحرمتان
طرحت الصغری للكبری » " وقتی كه دو امر محترم - به صورت واجب باشد يا
به صورت حرام - در يك جا جمع شد ، كوچكتر را به خاطر بزرگتر بايد رها
كرد در مواردی كه حرمتها با يكديگر میجنگند ، تزاحم پيدا میكنند ، يعنی
امر داير است ميان دو حكمی كه اسلام دارد و ما عملا بايد يكی از آن دو حكم
را رها كنيم تا حكم ديگر را حفظ كنيم ، اينجا وظيفه مجتهد است كه تشخيص
صحيح داشته باشد تا مهمتر را بگيرد و مهم را رها كند اسمش را میگذارند
" اهم و مهم " ، ميان مهم و اهم ، اهم را بگيرد و مهم را رها كند .
خطر اجتهادهای سوء هم در همين جا پيدا میشود چه بسا مجتهدی كه مهم را
از اهم تشخيص نمیدهد ، اهم را رها كند ، مهم را بگيرد ، گاهی واجب را
رها كند ، مستحب را بگيرد ، و گاهی حرامی را رها كند و مكروهی را بگيرد
يكی از انحرافات بزرگی كه در جامعه مسلمين رخ میدهد و رخ داده همين است
شعری از قديم هست كه میگفتند : . . .
از جانب شير خدا آوردهايم
|
ترك واجب كردهايم سنت بجا آوردهايم
|
گاهی در جامعه - وقتی كه تربيتش غلط باشد - حساسيتهايی برای بعضی
مستحبها به وجود میآيد كه مردم واجبهايشان را ترك میكنند ، به سنت
میچسبند ، و گاه حساسيتهايی نسبت به برخی مكروهها پيدا میشود كه مردم
صدها حرام را فدای يك مكروه میكنند آنهايی كه متصدی تربيت صحيح جامعه
هستند بايد مراقب اين امور باشند .