" « انا بلوناهم كما بلونا اصحاب الجنه غ" ما اينها را مورد آزمايش
قرار داديم ، آنچنان كه صاحبان باغ را مورد آزمايش قرار داديم .
( كلمه " صاحب " در فارسی به معنی " مالك " گفته میشود ، میگوييم
صاحب اين خانه ، يعنی مالك اين خانه . در اينجا اتفاقا همين معنا درست
است ، ولی كلمه " صاحب " در زبان عربی معنای وسيعتری دارد . انسان با
هر چيزی كه نوعی همراهی داشته باشد ، به آن میگويند صاحب او ، يار او .
اصلا صاحب يعنی همراه . به مالك هم اگر میگويند صاحب ، چون نوعی همراهی
ميان مالك و مملوك وجود دارد ، و لهذا همراه سفر انسان را میگويند
صاحب سفر ، يعنی همراه سفر . ) ما آنها را مورد آزمايش قرار داديم ،
همچنانكه قبلا صاحبان باغ را ، همراهان باغ را ( مقصود در اينجا همان
مالكان است : مالكان باغ را ) مورد آزمايش قرار داديم " « اذ اقسموا
ليصرمنها مصبحين »" آنگاه كه با يكديگر تبانی كردند و همقسم شدند كه
صبح بسيار زود ، بامدادان [ ميوههای ] اين باغ را بچينند ، كه تا ديگران
خبر شدند اينها برده باشند .
" « و لا يستثنون »" و قسم خوردند كه استثنا نكنند . استثنا يعنی
جداكردن . كلمه " « و لا يستثنون »" را مفسرين دو جور تفسير كردهاند :
يكی اينكه " « و لا يستثنون »" يعنی ( قسم خوردند كه صبحانه بچينند و )
قسم خوردند كه جدا نكنند ، يعنی گفتند همه يكجور كار كنيم ، سهمی برای
فقرا جدا نكنيم ، اين هم جز قسمشان بود . ديگر اينكه چون در زبان عربی "
ان شاالله " گفتن را هم استثنا میگويند ( میگويند : استثنا كرد ، يعنی
گفت : فلان كار را میكنم اگر خدا بخواهد . معنايش اين است : مگر اينكه
خدا نخواهد ) بعضی گفتند : اينجا مقصود از " « و لا يستثنون »" اين
است كه قسم خوردند و " ان شاالله " نگفتند . ولی ظاهر اين است كه اگر
|