جلسه پيش خوانديم كه با اين جمله‏ها ختم می‏شد : « لينفق ذو سعه من سعته و
من قدر عليه رزقه فلينفق مما اتيه الله لايكلف الله نفسا الا ما اتيها
سيجعل الله بعد عسر يسرا »( 1 ) . همه مستقيم مربوط به مسائل طلاق و رجوع‏
و عده و نفقه ايام عده و حكم زن در حالی كه حامل باشد و مساله ارضاع يعنی‏
شيردادن فرزند درصورتی كه ازدواج منجر به طلاق شود ، و اين‏گونه مسائل بود
. ولی در خلال آيات ، مكرر به تعبيراتی نظير اين تعبير [ برمی‏خوريم : ]
" « تلك حدود الله و من يتعد حدود الله فقد ظلم نفسه »" اينها حدود
الهی هستند ( حدود جمع حد است و حد شايد بتوان گفت در فارسی مفهوم مرز
را دارد . ) اينهاست مرزهای الهی ، يعنی خداوند متعال برای شما يك‏
سلسله تكاليف و وظايف در اين مسائل و يك سلسله مرزبنديها مقرر فرموده‏
است ، مواظب باشيد كه اين حدود و مرزها شكسته نشود .
حال اگر اين مرزها شكسته شود چه می‏شود ؟ چه كسی در اين ميان زيان كرده‏
است ؟ اگر اين مرزها شكسته شود ضررش متوجه كيست ؟ نكته اساسی اين است‏
. يك وقت انسان زورمندی می‏آيد مرزها و قرقگاههايی معين می‏كند و اگر كسی‏
آن مرزها را بشكند آن شخص اين كار را تجاوز به خود تلقی می‏كند و ممكن‏
است كه عكس‏العمل شديد نشان دهد ، و يك وقت حدود و مرزهايی است كه‏
يك خيرخواه برای يك انسان تعيين می‏كند . مثال روشنش حدود و مرزهايی‏
است كه پزشك برای بيمار تعيين می‏كند . پزشك هم وقتی كه بيماری را به‏
او ارجاع كنند و بيماری او را تشخيص بدهد ، ناچار

پاورقی :
. 1 طلاق / . 7