خودش ظلم می‏كند ؟ ! يعنی بنده از آن جهت كه بنده است مستحق استرحام‏
است . بنده در مقابل حق چيزی نيست كه خدا بخواهد به او ظلم كند و حقش‏
را العياذ بالله پايمال نمايد . بنده چه ارزش و شخصيتی در مقابل خدا
دارد كه خدا به او ظلم كند ؟ ! اينكه كسی به ديگری ظلم می‏كند علامت اين‏
است كه برای او شخصيت قائل است . انسان با كسی كينه می‏ورزد كه برای او
شخصيت قائل باشد . انسان اگر برای كسی و چيزی شخصيت قائل نباشد هيچگاه‏
احساساتش عليه او تحريك نمی‏شود و نسبت به وی كينه نمی‏ورزد . آيا شما
اگر پايتان به يك سنگ بخورد و مجروح بشود ممكن است كينه آن سنگ در
دلتان راه پيدا كند و در صدد انتقام از آن برآييد ؟ ابدا . يك حيوان اگر
به شما لگد بزند ، آيا ممكن است شما كينه او را به دل بگيريد و منتظر
فرصت باشيد كه از او انتقام بگيريد ؟ ! نه . چون برايش شخصيتی قائل‏
نيستيد . البته به همان اندازه كه او جان دارد اندكی شخصيت دارد و ممكن‏
است يك شلاق به او بزنيد . اما اگر يك انسان همان لگدی را كه مثلا اسب‏
به شما زده بزند ، يك كينه‏ای از او در دل شما پيدا می‏شود كه خدا می‏داند
. منتظريد هر طور هست انتقام خودتان را بگيريد ، چون او انسان است و
برايش شخصيت قائل هستيد . خدا به بندگان خودش ظلم بكند ؟ ! اصلا بنده‏
كی هست در مقابل خدا ؟ ! نسبت بنده با خدا از نظر ناچيزی و ناقابل بودن‏
برای انتقام گرفتن ( جزای عمل غير از انتقام است ) و العياذ بالله برای‏
ظلم و تجاوز ، از نسبت يك سنگ با انسان خيلی كوچكتر است . آيا خدا
عبيد خودش را ظلم كند ؟ !